1.8.4. Sanayi Ve Ticaret
Bolu’nun 1970’li yıllarda kalkınmada öncelikli iller kapsamına alınması ile sanayi ve ticaret alanında ciddi atılımlar görülmeye başlamıştır. Kalkınmada öncelikli illere yatırım yapan yatırımcılara sağlanan birtakım kolaylıklar, bu sonucun ortaya çıkmasını kolaylaştırmıştır. 1980’lerin başında kalkınmada öncelikli iller kapsamı dışına çıkarılan Bolu, sanayi ve ticaret alanında gelişimine devam etmiş olsa da, önceki döneme göre bu gelişme 90’lı yıllara kadar sekteye uğramıştır. 90’lı yıllarda gelişimini sürdüren Bolu, ardı ardına ortaya çıkan ekonomik krizler ve 1999’da yaşanan deprem felaketleri sonrasında, sanayi ve ticaret alanında gerilemiştir.
İstanbul ve Ankara gibi iki büyük metropol arasında ve geleneksel sanayi merkezlerinin art bölgesinde yer almasına rağmen sanayileşmesini gerçekleştirememiş bir ara kent görünümündedir.
Bolu’ da faaliyette bulunulan önemli sanayi dalları, gıda, orman ürünleri ve mobilya, metal eşya ve makine, dokuma-giyim eşya ve deri sektörleridir. Sektörler daha çok iç pazara yöneliktir.
Bolu’nun ilçelerinden Seben, Dörtdivan, Kıbrıscık, ve Göynük ilçelerinin ekonomisi genelde tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Bu ilçelerde birkaç istisna dışında ciddi anlamda sanayi tesisi yapılanması mevcut değildir. Gerede’de önemli sanayi tesisi olarak, Gerkonsan Çelik Konstrüksiyon ve Teknolojik Teçhizat fabrikasını sayabiliriz. İlçede deri sanayi de yaygın olarak gözlenmektedir. Mudurnu’da sunta, yem ve tavukçuluk tesisleri mevcuttur. Mengen’in sanayisi ise genelde orman ürünlerine dayanmaktadır. Yeniçağa ekonomisinin önemli bir bölümünü nakliyatçılık ve sanayi oluşturmaktadır. İlçede faaliyet gösteren uluslararası ve yurt içi olmak üzere 30’un üzerinde nakliye şirketi bulunmaktadır.
1999 yılında yaşanan 17 Ağustos ve 12 Kasım depremleri ile 2000 ve 2001 yılları ekonomik krizlerine rağmen ilimiz ihracatının arttığı görülmektedir.Firmaların krizlerden etkilenmemeleri için başlıca şartın ihracat olduğu görülmektedir. İhracat yapan firmaların hukuki durumlarına bakıldığı zaman ise, şirketleşerek güçlü sermaye yapısına sahip olan kuruluşların ağırlıklı olduğu görülmektedir.
İlimiz Merkezinde ve İlçelerinde 2005 yılı sonu itibariyle 210 adet sanayi tesisi bulunmakta ve bu tesislerde 11.922 kişi istihdam edilmektedir. Sanayi kuruluşlarınca 2005 yılında; gıda sanayinde 15.072.803 $, madeni eşya sanayinde 167.361.582 $, orman sanayinde 10.570.045 $, tekstil sanayinde 84.573.345 $, elektrik cihazları sanayinde 6.825.647 $, cam sanayinde 9.884.963 $, deri sanayinde 758.100 $ ve diğer sanayi dallarında 23.256.258 $ olmak üzere, toplam 318.302.743 $ ihracat gerçekleştirmiştir.
943 şahıs şirketi, 18 kollektif, 242 anonim ve 1.473 limited şirket mevcuttur. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı sorumluluk alanına giren kooperatif sayısı 132, üye sayısı 10.235’dir. İl genelinde faaliyet gösteren 26 Esnaf ve Sanatkarlar Odalarına kayıtlı faal üye sayısı 7.938’dir.
Organize Sanayi Bölgeleri
İlimizde 4 adet Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktadır.73 hektar alana sahip olan ve 51 parselden oluşan Bolu O.S.B’de 44 işyeri faaliyette bulunmakta ve bu işyerlerinde 2.810 kişi istihdam edilmektedir. Mevcut Bolu O.S.B’ye ilave olarak 41 parsel ve 75 hektar alandan oluşan ilave O.S.B’nin alt yapısı 2006 yılı yatırım programına alınmıştır. 51 parselden oluşan Gerede O.S.B. de Üretime geçen tesis sayısı 3, inşaat safhasında olan tesis sayısı 2, istihdam 149’dur. 132 parselden oluşan Gerede Deri O.S.B’de üretime geçen tesis yoktur. Yeniçağa Organize Sanayi Bölgesi yapımı için yer seçimi yapılmış, kamulaştırma ve altyapı çalışmalarına henüz başlanılmamıştır.
a- Bolu Organize Sanayi Bölgesi:
Bolu Organize Sanayi Bölgesi, yatırım teşvikleri yönünden sanayi kuşağı normal iller kapsamındadır.
1973 yılında kurulmuştur. 73 Ha. olan Bolu Organize Sanayi Bölgesinin alt yapısı tamamlanarak parsel tahsisi yapılmış, 51 kuruluştan 44’ü faaliyette ve bu işyerlerinde 2.810 kişi istihdam edilmektedir. 7’si üretime ara vermiştir.
Ayrıca, 1997 yılında kuruluş çalışmalarına başlanan 75 Ha büyüklüğünde 41 parselden oluşan Bolu Organize Sanayi Rezerv alanının imar parselasyon ve altyapı projelerinin ihalesi yapılmıştır. İmar planları onaylanmış olup arazide imar uygulaması yapılmıştır. Altyapı ve elektrik projelerinin yapımı da tamamlanmıştır. Arsa ve altyapı kredi temini için çalışmalar sürdürülmektedir. Metrekaresi 20 Avro’dan arsa satışına başlanmış olup, 41 parselden 20 adedinin tahsisi yapılmıştır. Tahsisi yapılan parsellerin toplamı 218.141 m2’dir. Ayrıca ilave alanda mevcut ve ilave OSB’nin ihtiyacını karşılayacak 28.212 m2’lik arıtma tesisi alanı ayrılmıştır. Alt yapı ve kamulaştırma çalışmaları devam etmektedir.
b- Gerede Organize Sanayi Bölgesi:
1995 yılında kurulmuştur. 100 Ha. alan üzerine kurulu olan ve 51 adet sanayi parselinden oluşan Gerede O.S.B’de 39 sanayi parselinin tahsisi yapılmış, 12 adet parsel tahsis edilmeyi beklemektedir. Üretime geçen tesis sayısı 3, inşaat safhasında olan tesis sayısı 2, istihdam 149’dur. Gerede O.S.B tam kapasite ile faaliyete geçirilebildiği takdirde 5.000 insana istihdam imkânı sağlanabilecektir.
c- Gerede Deri Organize Sanayi Bölgesi:
1997 yılında kurulmuştur.130 ha. büyüklüğünde, her biri 5–6 dönüm 132 sanayi parselinden oluşan Gerede Deri O.S.B’de, 89 ha. alan kamulaştırılmıştır. 41 ha. alanın kamulaştırma çalışmaları devam etmektedir. 132 deri işletmecisi tarafından 1.000.000 YTL kamulaştırma bedeli hazırlanmış olup, Sanayi ve Ticaret Bakanlığından kamu yararı kararı beklenmektedir. Kamulaştırma çalışmaları ile arıtma tesisi 2006 yılında, parsel tahsis işlemleri 2007 yılında tamamlanacaktır. Altyapı inşaatına da 2007 yılında başlanacaktır. 2007 yılı sonrası için 8.000.000 YTL altyapı kredisine ihtiyaç vardır. Gerede Deri O.S.B’nin altyapı çalışmalarının tamamlanmasından sonra, mevcut tabakhaneler O.S.B’ye taşınacaktır. İlçe Merkezinde faaliyet gösteren deri işletmeleri O.S.B’ye taşındığında ilave 3.000 insana istihdam imkanı sağlanacağı değerlendirilmektedir.
ç- Yeniçağa Organize Sanayi Bölgesi:
1997 yılında kurulmuştur. Yeniçağa’da Organize Sanayi Bölgesi kurulması için 120 hektar alan büyüklüğünde yer seçimi yapılmıştır. İmar planları ve altyapı tesis projelerinin 28.04.1998 tarihinde ihalesi yapılmıştır. Yeniçağa OSB kuruluş protokolü (Sicil No:193), 1/2000 ve 1/1000’lik planları onaylanmıştır. Parselizasyon planları içinde yer alan 8 adet mera vasıflı parselin tahsis amacının değiştirilmesi üzerine parselizasyon planları onama aşamasına gelecektir. Kamulaştırma ve altyapı çalışmalarına hiç başlanmamıştır.
Küçük Sanayi Siteleri : İlimizde inşaatı tamamlanarak faaliyet gösteren 6 adet Küçük Sanayi Sitesinde toplam 1.311 adet işyeri mevcuttur. Bu işyerlerinde 2.535 kişi istihdam edilmektedir. Ayrıca inşaat safhasında olan 1 adet 45 üyeli Bolu Ata Küçük Sanayi Sitesi bulunmaktadır. Faal olan Küçük Sanayi Sitelerinin doluluk oranı % 80 civarındadır. Faal olan Küçük Sanayi Sitelerinin toplam alanı 817.101m2’dir.
|
KÜÇÜK SAN.SİT.ADI İŞY. SY. YÜZ ÖLÇ. m2 DOLU İŞYERİ İSTİHDAM
|
|
Bolu KSS 503 102.000 461 1.024
|
|
Bolu Yeni KSS 215 151.113 170 499
|
|
Yeniçağa KSS 286 300.000 180 500
|
|
Gerede Toplu İş Yeri 88 83.000 170 430
|
|
Mudurnu Toplu İş Yeri 54 16.988 32 42
|
|
Mengen KSS 65 164.000 32 40
|
|
Toplam 1.311 817.101 1.045 2.535
|
|
1163 Sayılı Kooperatifler Kanununa tabi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
Sorumluluk Alanına Giren Kooperatifler :
|
|
Sayı Faal Üye Sayısı
|
|
Yapı Kooperatifi 74 1.970
|
|
Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi 34 1.041
|
|
Tüketim Kooperatifi 6 1.296
|
|
Esnaf Sanatkarlar Kredi Kefalet Koop. 8 5.374
|
|
Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi 2 110
|
|
Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi 1 7
|
|
Küçük Sanat Koop. 1 138
|
|
Üretim Pazarlama Koop. 2 210
|
|
Tarım Satış Koop. 1 49
|
|
Es.Kef.Üst Birlik 1 -
|
|
İşletme Koop. 1 20
|
|
Turizm Geliştirme Kooperatifi 1 20
|
|
Toplam : 132 10.235
|
Tablodan da anlaşılacağı üzere İlde 132 adet kooperatif bünyesinde 10.235 faal üye kayıtlı bulunmaktadır.
|
İlimizde Faaliyet Gösteren Esnaf ve Sanatkarlar Odaları :
|
|
Sayı Faal Üye Sayısı
|
|
Esnaf Sanatkarlar Odası 5 1.444
|
|
Şoförler Odası 8 3.168
|
|
Ayakkabıcılar Odası 1 125
|
|
Bakırcılar ve Kalaycılar Sobacı
Madeni İş Oto Tam. ve Tenekeciler Odası 1 171
|
|
Bakkallar, Şekerciler ve Bayiler Odası 1 456
|
|
Berberler ve Kuaförler Odası 1 185
|
|
|
|
